"Eenvoudig gezegd is oplettendheid [mindfulness]: je van elk moment bewust zijn. Oplettendheid wordt ontwikkeld door doelbewust aandacht te schenken aan dingen waar we gewoonlijk niet bij stilstaan. Het is een systematische aanpak om nieuwe manieren van controle en wijsheid in ons leven te ontwikkelen, gebaseerd op ons innerlijk vermogen tot ontspanning, aandacht, bewustzijn en inzicht." (Jon Kabat-Zinn, 1990)

Training in mindfulness kan onderscheiden worden in twee vormen: formele beoefening en niet-formele beoefening. Bij formele beoefening gaat het om specifieke oefeningen als zitmeditatie en loopmeditatie waarbij je tijd neemt om stap voor stap gevoelens te onderzoeken.

Niet-formele beoefening is de toepassingen van mindfulnesstechnieken in het dagelijkse leven. Het is een leven waarin aandacht een centrale rol speelt. Je bent je bewust van je doen en je laten, bewust ook van wat er aan gedachten en gevoelens in je omgaat. Je hebt oog voor anderen. Belangrijke voorwaarden zijn het vermogen je aandacht te richten, en de tijd te nemen om je bewust te zijn van je waarnemingen. Hulpmiddelen zijn een zekere mate van ontspannen zijn, een bewuste ademhaling, handelen zonder haast, en een bewust gebruik van je zintuigen.

Toepassingen

De toepassing van mindfulness oefeningen in de gezondheidszorg heeft inmiddels ruime interesse van psychologen. Vooral de in 2002 verschenen studie Mindfulness-Based Cognitive Therapy for Depression van Segal en collega's heeft bijgedragen aan deze belangstelling. Eerder al werd in de gezondheidszorg gewerkt met Mindfulness-Based Stress Reduction, zowel bij het verminderen van stress, als bij het leren omgaan met chronische pijn en angststoornissen.

Wetenschappelijk onderzoek toonde aan dat mindfulness efficiënt is voor de aanpak van stress, langdurige pijn, angst en depressie. Daarnaast vertellen deelnemers aan mindfulness trainingen hoe het hun leert omgaan met psychische pijn, verdriet en boosheid.

Naast stress gerelateerde problematiek zoals maag en darm problemen, slaapstoornissen,
onrust, paniek, hoofdpijn, slaapstoornissen en vermoeidheid, is het ook geschikt voor tal van medische aandoeningen zoals psoriasis, hartziekten, aids, hoge bloeddruk en infertiliteit. Voor kanker werden er recent positieve resultaten aangetoond. Wetenschappelijk onderzoek toonde een positief effect op de immuniteit.

Naast de integratie binnen de medische wereld, wordt Mindfulness intussen ook toegepast in scholen, de juridische wereld, een aantal gevangenissen en als algemeen stressmanagement.

Het is geschikt en toegankelijk voor iedereen die de kwaliteit van zijn leven wil bevorderen.