Er zijn veel soorten psychotherapie. Ze hebben allemaal hetzelfde doel: emotionele problemen verminderen of opheffen; en ze maken allemaal gebruik van hetzelfde middel: praten. De manier waarop er wordt gepraat verschilt echter nogal. In sommige psychotherapieën praat men vooral over de achtergronden en het ontstaan van de problemen. In andere therapieën probeert men te ontdekken wat de cliënt eigenlijk zelf wil, wanneer deze zich concentreert op zijn gevoelens. Cognitieve gedragstherapie werkt vooral met oefeningen waarin de patiënt leert om anders tegen problematische situaties aan te kijken en er anders mee om te gaan.

Cognitieve gedragstherapie is een samensmelting van twee psychotherapeutische methoden: cognitieve therapie en gedragstherapie.

In cognitieve therapie is altijd veel belang gehecht aan de invloed die het denken uitoefent op het gevoelsleven. Wie belangrijke zaken en gebeurtenissen in zijn leven steeds vanuit een negatief standpunt beziet, wordt gemakkelijk somber, angstig of geïrriteerd. In cognitieve therapie onderzoekt men in zo'n geval of die negatieve wijze van denken wel terecht is. Zo'n onderzoek wordt door de therapeut en de cliënt in nauwe samenwerking met elkaar ondernomen. Waar dat relevant lijkt, wordt uitgezocht welke minder negatieve manier van denken beter past. Ook dat zoeken naar meer positieve standpunten en gedachten is een gezamenlijke onderneming van cliënt en therapeut. Daarbij wordt gebruik gemaakt van bepaalde oefeningen en huiswerkafspraken.

In gedragstherapie is altijd veel waarde gehecht aan het gedrag van cliënten. Hoe je doet is immers van invloed op hoe je je voelt. Wie uit angst bepaalde zaken steeds uit de weg gaat, versterkt zijn angst in plaats van deze te verminderen. Wie zijn mening niet goed naar voren kan brengen, wordt eerder onzeker of juist geïrriteerd. Wie niet heeft geleerd hoe hij zich moet beheersen, wordt gemakkelijk het slachtoffer van zijn eigen impulsiviteit. Binnen gedragstherapie brengt men de problematische gedragingen van de cliënt en de omstandigheden waarin die voorkomen eerst in kaart. Vervolgens helpt men de cliënt met behulp van oefeningen en huiswerk, om met beter passende gedragspatronen te reageren op die omstandigheden. Zowel het in kaart brengen van problematisch gedrag als het bedenken en inoefenen van nieuw, beter passend gedrag is een gezamenlijke onderneming van cliënt en therapeut.

Steeds vaker is gebleken dat cognitieve therapie en gedragstherapie in grote lijnen tot vergelijkbare resultaten leiden. Bovendien kunnen beide methodes goed met elkaar worden gecombineerd. In één en dezelfde therapie kan de cliënt leren om zowel anders tegen moeilijkheden aan te kijken, als er anders mee om te gaan. Daarom werken cognitieve gedragstherapeuten soms vooral langs cognitieve weg, soms vooral via een gedragsmatige methode en andere keren met een combinatie van methodes: cognitieve gedragstherapie.

Werkt cognitieve gedragstherapie?

Ja. Zowel naar de effecten van cognitieve therapie, als van gedragstherapie, als van cognitieve gedragstherapie is veel onderzoek gedaan. Heel vaak bleek deze methode de meest effectieve psychotherapie te zijn. Dikwijls even effectief als en een enkele keer zelfs effectiever dan medicatie.

Hoe lang duurt cognitieve gedragstherapie?

Door middel van huiswerk wordt de cliënt in cognitieve gedragstherapie gestimuleerd om ook buiten de therapiezittingen actief te werken aan zijn behandeling. Tevens sluit cognitieve gedragstherapie doorgaans zo concreet mogelijk aan op de moeilijkheden van de cliënt. Vooral om deze redenen zijn de meeste behandelingen betrekkelijk kortdurend. Dikwijls gaat het om tien tot vijfentwintig zittingen. Bij een frequentie van één zitting per week of per veertien dagen duren de meeste therapieën dus enkele maanden tot een jaar. Een langere duur kan echter voorkomen.

Voor meer informatie, zie de website van VGCt.